⭐ Những Thay Đổi Lớn Về Thuế Năm 2026 Doanh Nghiệp Cần Biết!

Giảm 2% Thuế VAT Đến Hết Năm 2026: Lợi Ích Và Chiến Lược Tối Ưu

Chính sách giảm thuế VAT từ 10% xuống 8% được kéo dài đến hết 31/12/2026 theo Nghị quyết 204/2025/QH15 và Nghị định 174/2025/NĐ-CP, nhằm kích thích tiêu dùng và hỗ trợ doanh nghiệp. Theo Bộ Tài chính, chính sách này đã hỗ trợ hơn 1,2 triệu doanh nghiệp trong giai đoạn 2023-2025, với tổng giá trị giảm thuế khoảng 150 nghìn tỷ đồng. Năm 2026, dự kiến tiếp tục mang lại lợi ích tương tự, đặc biệt cho ngành bán lẻ và dịch vụ.

Mức Thuế Suất Mới Áp Dụng

• VAT 8% cho đa số hàng hóa – dịch vụ: Áp dụng cho các mặt hàng thông thường như thực phẩm, vận tải, giáo dục và công nghệ. 
  Ví dụ: một doanh nghiệp sản xuất thực phẩm với doanh thu 5 tỷ đồng/năm có thể tiết kiệm 100 triệu đồng thuế VAT, giúp giảm giá bán 1-2% để cạnh tranh tốt hơn.
• Lưu ý khi xuất hóa đơn theo mức 8%: Doanh nghiệp phải sử dụng hóa đơn điện tử và kê khai chính xác trên hệ thống iHTKK. Sai sót có thể dẫn đến phạt 20-50% số thuế thiếu, theo Thông tư 78/2021/TT-BTC.

Các Ngành Không Được Giảm VAT

❌ Các ngành không được giảm VAT, để bảo vệ nguồn thu ngân sách, một số lĩnh vực vẫn giữ mức 10%:

Tác Động Đến Doanh Nghiệp

• Tối ưu giá bán và chi phí: Doanh nghiệp có thể chuyển khoản tiết kiệm vào giảm giá sản phẩm, tăng doanh số lên 5-10% theo khảo sát của Hiệp hội Doanh nghiệp Việt Nam. Ví dụ, cửa hàng bán lẻ có thể điều chỉnh giá để thu hút khách hàng, đồng thời tối ưu chuỗi cung ứng để giảm chi phí đầu vào.
• Điều chỉnh kế hoạch thuế – tài chính năm 2026: Cập nhật phần mềm kế toán như Misa hoặc Fast để tự động tính toán mức 8%. Doanh nghiệp nên rà soát hợp đồng dài hạn và dự báo dòng tiền, tránh lạm dụng chính sách dẫn đến kiểm tra thuế.

Bỏ Thuế Khoán Hộ Kinh Doanh Từ 01/01/2026: Chuyển Sang Kê Khai Minh Bạch

Từ ngày 01/01/2026, phương thức thuế khoán bị xóa bỏ hoàn toàn theo Nghị quyết 198/2025/QH15, chuyển toàn bộ hơn 5 triệu hộ kinh doanh sang kê khai dựa trên doanh thu thực tế. Điều này nhằm tăng minh bạch, giảm thất thu thuế ước tính 20-30% hiện nay, nhưng đòi hỏi hộ kinh doanh phải chuẩn bị kỹ lưỡng.

Chuyển Đổi Sang Phương Pháp Kê Khai

Nghĩa Vụ Mới Đối Với Hộ Kinh Doanh

Rủi Ro Khi Không Đáp Ứng Kịp

Tăng Mức Giảm Trừ Gia Cảnh Thuế TNCN: Giảm Gánh Nặng Cho Người Lao Động

Nghị quyết 110/2025/UBTVQH15 nâng mức giảm trừ gia cảnh từ kỳ tính thuế 2026, giúp giảm thuế cho hơn 10 triệu người lao động, tăng thu nhập ròng trung bình 10%.

Mức Giảm Trừ Mới Từ Năm 2026

• Người nộp thuế: 15,5 triệu/tháng (186 triệu/năm), tăng 40,91% từ 11 triệu.
• Người phụ thuộc: 6,2 triệu/tháng (74,4 triệu/năm), tăng từ 4,4 triệu.

Tác Động Đến Người Lao Động

• Giảm số thuế phải nộp: Nhân viên lương 25 triệu/tháng, có 1 con, chỉ nộp khoảng 800 nghìn đồng thuế thay vì 1,5 triệu trước đây.
• Tăng thu nhập ròng thực nhận: Khuyến khích tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp giữ chân nhân tài qua chính sách lương cạnh tranh.

Hóa Đơn Điện Tử Bắt Buộc Đối Với Tất Cả Hộ Kinh Doanh: Hướng Tới Số Hóa Toàn Diện

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ 2026, hộ kinh doanh doanh thu trên 1 tỷ/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, mở rộng từ quy định hiện hành.

Yêu Cầu Triển Khai

• Trang bị phần mềm hóa đơn điện tử: Chọn nhà cung cấp uy tín như VNPT hoặc Viettel, chi phí 5-15 triệu/năm tùy quy mô.
• Đồng bộ với hệ thống kế toán – thuế: Kết nối API để tự động báo cáo, giảm thủ công.

Lợi Ích Khi Áp Dụng

• Giảm sai sót khi ghi nhận: Tự động hóa giảm lỗi 95%, theo báo cáo Bộ Tài chính.
• Rút ngắn thời gian kê khai: Từ 7 ngày xuống 1-2 ngày/quý. 

Điều Chỉnh Ngưỡng Doanh Thu Miễn Thuế: Hỗ Trợ Hộ Nhỏ Và Siêu Nhỏ

Luật Thuế GTGT 48/2024/QH15 nâng ngưỡng miễn thuế từ 100 triệu lên 200 triệu đồng/năm từ 01/01/2026, đồng bộ với thuế TNCN.

Mức Điều Chỉnh Áp Dụng Từ Năm 2026

Doanh thu dưới 200 triệu/năm miễn GTGT và TNCN, giúp khoảng 60% hộ kinh doanh giảm gánh nặng.

Đối Tượng Được Hưởng Ưu Đãi

• Hộ nhỏ và siêu nhỏ: Quán tạp hóa, dịch vụ sửa chữa.
• Hộ không có địa điểm cố định: Bán hàng rong, dịch vụ di động.

Lưu Ý Khi Xác Định Doanh Thu

• Rà soát doanh thu thực tế: Sử dụng phần mềm theo dõi để dự báo vượt ngưỡng.
• Tránh bị truy thu do doanh thu chênh lệch: Kê khai trung thực, phạt 20% nếu sai lệch.

Quy Định Mới Về Kê Khai & Hoàn Thuế GTGT Mức 8%: Quy Trình Chi Tiết

Với VAT 8%, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt để được hoàn thuế, theo Dự thảo sửa đổi Luật Thuế GTGT 2025.

✅ Điều Kiện Được Hưởng Thuế Suất 8%/: Phải nộp theo phương pháp khấu trừ, có sổ sách đầy đủ và hóa đơn hợp lệ.

✅ Yêu Cầu Đối Chiếu Đầu Vào – Đầu Ra Chính Xác: Khớp dữ liệu qua hóa đơn điện tử, tránh từ chối hoàn 10-20% số thuế.

✅ Quy Trình Hoàn Thuế Mới:

• Chuẩn bị hồ sơ: Tờ khai 02/NTNN, chứng từ khấu trừ, nộp qua cổng thông tin điện tử.
• Thời gian xử lý: 40 ngày cho hồ sơ hợp lệ, rút ngắn nhờ số hóa.

Quy Trình Quyết Toán Thuế Cuối Năm Theo Quy Định Mới: Tránh Sai Sót

Quy trình quyết toán thuế cuối năm 2026 tại Việt Nam tiếp tục duy trì thời hạn 90 ngày sau khi kết thúc năm tài chính (tức đến ngày 30/03/2027 cho doanh nghiệp theo năm tài chính kết thúc 31/12/2026), nhưng có những thay đổi quan trọng nhằm tăng cường minh bạch và số hóa, đặc biệt dành cho hộ kinh doanh chuyển từ phương pháp khoán sang kê khai theo Nghị quyết 198/2025/QH15. Theo Bộ Tài chính, hơn 5 triệu hộ kinh doanh sẽ bị ảnh hưởng, với trọng tâm là tích hợp dữ liệu điện tử để giảm sai sót và tránh truy thu. Quy trình này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ mà còn tối ưu hóa hoàn thuế, ước tính giảm thời gian xử lý hồ sơ từ 60 ngày xuống còn 30-40 ngày nhờ hệ thống thuế điện tử.

Những Thay Đổi Cần Chú Ý:

• Tích hợp dữ liệu điện tử vào tờ khai 01/TNCN: Từ năm 2026, tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) phải đồng bộ dữ liệu từ hóa đơn điện tử và hệ thống iHTKK, giúp tự động tính toán thu nhập chịu thuế. Ví dụ, cá nhân có thu nhập từ nhiều nguồn (lương, kinh doanh) sẽ sử dụng mẫu 02/QTT-TNCN sửa đổi để khai báo, tránh trùng lặp dữ liệu.
• Áp dụng mức giảm trừ mới: Kết hợp với Nghị quyết 110/2025/UBTVQH15, mức giảm trừ gia cảnh tăng lên 15,5 triệu đồng/tháng cho người nộp thuế và 6,2 triệu đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc. Điều này giảm số thuế phải nộp trung bình 20-30% cho cá nhân có thu nhập dưới 30 triệu đồng/tháng, nhưng đòi hỏi chứng từ chứng minh phụ thuộc (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu) phải được số hóa và đính kèm hồ sơ. Doanh nghiệp cần cập nhật phần mềm kế toán để tự động áp dụng mức mới, tránh tính sai dẫn đến truy thu.

Dành Cho Hộ Chuyển Từ Thuế Khoán Sang Kê Khai:

Hộ kinh doanh chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai từ 01/01/2026 sẽ phải tổng hợp dữ liệu theo quý để quyết toán năm, với phân loại rõ ràng theo doanh thu để áp dụng tỷ lệ thuế phù hợp. Quy trình này giúp giảm thất thu thuế ước tính 25%, nhưng đòi hỏi hộ kinh doanh phải chuẩn bị sổ sách từ quý IV/2025.

Cách Tránh Phạt & Sai Sót:

Để tránh phạt hành chính (từ 5-50 triệu đồng tùy mức độ) và truy thu thuế, doanh nghiệp và hộ kinh doanh cần thực hiện kiểm tra kép trước khi nộp hồ sơ, tập trung vào dữ liệu số hóa.

Tối Ưu Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp Trong Năm 2026: Chiến Lược Hiệu Quả

Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) số 67/2025/QH15, hiệu lực từ 01/10/2025, giữ mức thuế suất chung 20% nhưng mở rộng ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế, với thuế suất giảm xuống 15% nếu doanh thu dưới 3 tỷ đồng và 17% nếu từ 3-50 tỷ đồng. Theo Bộ Tài chính, chính sách này dự kiến hỗ trợ hơn 800.000 DNNVV, giảm thu ngân sách khoảng 15.000 tỷ đồng/năm nhưng thúc đẩy tăng trưởng GDP 1-2%. Doanh nghiệp cần lập kế hoạch thuế sớm để tận dụng tối đa, kết hợp với giảm VAT 8% để tối ưu chi phí.

Lập Kế Hoạch Thuế Dựa Trên Mức VAT Giảm

Kết hợp VAT giảm 2% (xuống 8%) để khấu trừ đầu vào hiệu quả, giảm thuế TNDN phải nộp 5-10%. Ví dụ, doanh nghiệp sản xuất với chi phí đầu vào 2 tỷ đồng sẽ tiết kiệm 40 triệu đồng VAT, từ đó giảm cơ sở tính thuế TNDN. Doanh nghiệp nên sử dụng phần mềm ERP để dự báo thuế hàng quý, điều chỉnh giá bán và hợp đồng để tối ưu dòng tiền.

Tận Dụng Ưu Đãi Thuế Hợp Pháp

• Ưu đãi thuế suất cho DNNVV: 15% cho doanh thu ≤3 tỷ đồng, 17% cho 3-50 tỷ đồng, áp dụng trong 10 năm từ 01/10/2025. Ngoài ra, miễn thuế 3 năm cho DNNVV mới thành lập (từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu), và miễn 2 năm cho doanh nghiệp chuyển từ hộ kinh doanh.
• Ưu đãi khác: Miễn thuế cho thu nhập từ R&D, chuyển giao công nghệ cao, và hỗ trợ 50% chi phí đào tạo nhân viên. Ví dụ, một startup công nghệ với doanh thu 2 tỷ đồng sẽ chỉ nộp 15% thay vì 20%, tiết kiệm 100 triệu đồng/năm.

Quản Trị Tài Chính – Kế Toán Hiệu Quả:

• Rà soát chi phí được trừ: Bao gồm chi phí hợp lý như quảng cáo, đào tạo, R&D (tăng khấu hao 1,5 lần cho tài sản cố định). Doanh nghiệp nên lập danh sách chi phí hàng quý để đảm bảo khấu trừ tối đa, giảm cơ sở tính thuế 10-15%.
• Kiểm soát hóa đơn đầu vào: Đảm bảo 100% hóa đơn điện tử hợp lệ để khấu trừ VAT và TNDN, sử dụng AI để tự động kiểm tra. Ví dụ, phần mềm như Misa có thể phát hiện hóa đơn giả mạo, tránh phạt lên đến 1,5 lần số thuế thiếu.

Tăng Cường Kiểm Toán Nội Bộ & Tuân Thủ Doanh Nghiệp: Yêu Cầu Mới